“John Dewey, küçük oğlu ile birlikte çamurlu suyun içinde yürürken bir arkadaşına rast geldi. O sırada Dewey’in yüzünde ne yapacağını bilememenin acizliği vardı. Onun bu halini gören arkadaşı “Çocuğu sudan çıkar John, yoksa üşütecek” dedi. Bunun üzerine “Biliyorum biliyorum” dedi Dewey.
“Ama onu bu çamurlu sudan benim çıkarmamın bir faydası olmayacak”. “Onun bu çamurlu sudan çıkmayı arzu etmesi için ne yapmam gerektiğini düşünüyorum”
John Dewey, yaşamı boyunca Amerika’nın çeşitli üniversitelerinde felsefe profesörü olarak görev yapmış bir filozof, sosyal psikolog ve sosyal pedagogdu. Aynı zamanda 1925 yılında okullarımızda incelemeler yapmak üzere ülkemize davet edilen Dewey, gerekli çalışmaları yaptıktan sonra, Türkiye’nin özelliklerini göz önünde bulundurarak eğitimle ilgili görüş ve planlarını bir rapor sunarak yayınladı. Sonraki yıllarda Köy Enstitüleri’nin kurulması bu raporla bağlantılıydı. Ancak ne yazık ki, başarılı olmasına karşın, bu güzel eğitim sistemi Ülkemizde sürdürülemedi.
Dewey’in düşünce sistemi; insan topluluğunun ihtiyaçları, toplumun gelişmesi ve kişinin topluma uyumu konularına dayanıyordu. Ona göre, eğitimde merkez çocuk olmalı, diğer eğitim araç ve gereçleri ise onun etrafında dönmeliydi. Çocuk, bilgileri doldurma yolu ile değil, kendi kendini yetiştirerek almalı ve öğrenmeliydi. Tüm derslerin içeriği çocuğun ilgi ve yeteneğine uygun olmalı, çocuğa neyi düşüneceği değil, nasıl düşüneceği öğretilmeliydi.
Çocuğu sosyal yaşama hazırlayabilmek için en uygun çevre yaşamın kendisi olduğundan okullar yaşama benzer bir sistemde eğitim vermeliydi.
Eğitim, hem bir değişim, hem de denge aracıydı ve uygarlığımızın geleceği de bilimsel düşünce alışkanlığımızın gitgide yayılmasına ve derinleşmesine bağlıydı.
Bu nedenle düşünmeksizin, bırakın eğitimi, yaşamı kavrayabilmemizin imkanı olmadığı gibi ezbere dayanan bir eğitim benzini biten bir araba gibi bırakıverirdi bizi yaşamda.
Merih Tekin Bender’in “John Dewey’in Eğitime Bakışı Üzerine Yeni Bir Yorum” makalesinden alınmıştır.
mavi lotus 