Geri Dönüşüm Neden Önemli?

Geri Dönüşüm Neden Önemli ?

Bir dönüşüm hikâyesi :

Azalt – Tekrar Kullan- Dönüştür

Dünyamızı korumak için doğada küresel atık miktarını azaltmak, bunun için de öncelikle

aşırı tüketimden kaçınmak ve beraberinde satın alınan tüm ürünlerin geri dönüştürülebilir olmasına özen göstermek gerekir. Her yıl küresel olarak ürettiğimiz atık miktarı 1,5 milyar tondur. Bunu azaltmak için yapılacak en önemli hamle işimize yaramayan ya da çalışmayan bir ürünü atmak yerine onu kullanılabilir yeni bir ürüne dönüştürmektir. Böyle olağanüstü miktarlarda atık üretmemizin başlıca sebebi ise, satın aldığımız ürünlerin %99’unu, takip eden 6 ay içinde çöpe atıyor olmamızdır. Hızla artan dünya nüfusunu da göz önünde bulundurursak, atık miktarı da katlanarak artmaktadır. Bu nedenle de sıfır atık felsefesiyle harekete geçip, ürünlerin yeniden kullanılabilecek tarzda tasarlanması çok çok önemlidir.

Geri dönüşüm ayrıca hızla tükettiğimiz doğal kaynaklarımıza duyulan ihtiyacı da azaltır. Yaşam için gereken su, oksijen, azot, fosfor ve karbon gibi temel maddeler canlılara yaşadıkları ekosistem tarafından sağlanır. Bunları bir süre kullanıp çeşitli şekillerde aynı ekosisteme iade eder yani bir tür geri dönüşümü gerçekleştiririz. Buna ise madde döngüsü ismini veririz. Doğal kaynakların dengeli kullanımı için, madde döngüsünün devam ettirilmesi gerekir. Yani canlı ve cansız unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımının zarar görmemesi lazımdır.

Geri dönüşüm üç aşamadan oluşur:

Ilk adım, geri dönüştürülebilir ürünler tercih etmek ve bunları toplayıp geri dönüşümün sağlanacağı tesislere ulaştırmak,

Ikinci adım ise tesislerde gerçekleşir, toplanan ürünler türlerine göre ayrılır ve temizlenir.

Ve son olarak yeni bir materyale dönüştürülebilmesi için de işlemden geçirilir.

Peki bu katı atıkları geri dönüştürmeyip biriktirdiğimizde neler olur ?

Alüminyum içecek kutusunun doğada yok oluş süresi 200-500 yıldır.

Alüminyum, yerkabuğunda %8 oranında bulunur. Serbest halde bulunması nadirdir ve rafine edilmesi zor bir metal oluşu nedeniyle bir zamanlar altından bile değerliydi.

Geri kazanım işlemi, metalin eritilmesi esasına dayanır ve çok ekonomiktir.

Geri kazanımı sayesinde, bugüne dek üretilmiş tüm Alüminyum’un %75’ini hala daha kullanabiliyoruz

Ayrıca geri dönüşümüyle önemli miktarda enerji tasarrufu sağlanmaktadır.

Cam şişenin, doğada yok oluş süresi 1 milyon yıldır. Cam, %100 geri kazanılabilir bir malzemedir.

Ampüller, bardak ve tabak gibi camdan üretilmiş mutfak gereçleri, pencereler, TV ve bilgisayar ekranları geri dönüştürülemez. Ancak cam şişeler, %100 lük geri kazanım başarısıyla tekrar üretilebilir.

Pilin ise doğada yok oluş süresi 100 yıldır.

Piller çeşitli ağır metaller ve zehirli kimyasallar içerir ve geri dönüştürülmesi gereken atıklar listesinin ilk sırasında yer alır. Geri dönüştürülme süreci gayet kolay ve %70’i de kurşundan ibaret olduğu için geri kazanılan malzeme yine kurşun üretiminde kullanılmaktadır.

Ayrıca Sony ve Sumitomo Metal’in geliştirdiği yeni yöntemler, lityum iyin pillerin geri dönüşümünde kobalt ve diğer değerli metallerin tekrar kullanılmasını sağlamıştır.

Kâğıdın doğada yok olma süresi ise karton kutu olarak 4 haftadır.

Yıllık küresel kağıt ve karton kutu üretimi 400 milyon tondan fazladır .Hammaddenin yarısı ise geri dönüşümle elde edilir. 1 ton kağıdın geri dönüştürülmesi ile 31 ağaç kurtarılıp, 4000 kw/ saat enerji, 29.000 litrelik su tasarrufu sağlanmaktadır. Aynı oranda kağıt atığın yakılması, 750 kg karbondioksit salınmasına neden olur.

Kâğıt ürünleri ortalama 5-6 kez, karton kutular ise 8 kez geri kazanılıp tekrar kullanılabilir.

Kahve atığı ise doğada son derece değerli bir organik maddedir. Geri dönüştürüldüğünde biyo-yakıttan gübre üretimine kadar birçok alanda kullanılabilir.

Tekstilin doğada yok oluş süresi ise,

Deri : 50 yıl

Polyester : 30-40 yıl

Yün : 1-5 yıldır.

Tekstil ürünleri,geri dönüştürülebilen ürünler listesinde olmasına rağmen, bu oran çok düşüktür. Atıkların geri dönüştürülebilmesi için kuru ve temiz olması gerekir. Su kirliliğine sebep olan en büyük sorunlardan biri tekstil üretiminde kullanılan boyalardır ve endüstriyel kirliliğin %20’si bu nedenle yaşanmaktadır.

Plastik ise doğada plastik poşet, pet şişe, bebek bezi şeklinde bulunur.

Plastik poşet : 500 yıl

Pet şişe : 500-1000 yıl

Bebek bezi : 500 yıldır.

Her yıl 8 milyon ton plastik okyanusa dökülmektedir. Araştırmalar, deniz kuşlarının %90 ‘nında ve her deniz memelisinden birinin midesinde plastik olduğunu kanıtlamıştır.

Plastiğin doğada çözünmesi son derece zordur. Bunu sağlayan en etkili yöntem ışıl parçalamadır. Plastiği tüketen herhangi bir bakteri olmadığı için sadece güneşten yayılan mor ötesi ışınların etkisiyle plastik bozulur ve bu da yüzyıllar sürer. Doğaya ve yaşama verdiği bunca zarara rağmen plastik üretimine devam edilmesinin başlıca sebeplerinden biri ise son derece ucuz bir malzeme olmasıdır.