Alkol ve meme kanseri riski arasındaki korelasyonu araştıran çalışmalar genellikle yurtdışı kaynaklıdır ve çalışmalarda alkol alım miktar birimi için ”içki” tanımı kullanılmıştır. O halde alkol alımı ile meme kanseri oluşum riskini anlayabilmek için 1 içki ile ne anlatıldığını bilmemiz gerekiyor. Aslında 1 içkiyi tanımlayan miktar ülkelere göre farklılıklar gösteriyor. Amerika Birleşik Devletlerinde 1 içki, 14 gr alkol içeren içkiyi, İngiltere’de 8 gr alkol içeren içkiyi, Japonya da ise 19.75 gr alkol içeren içkiyi tanımlar.Ülkemize ait böyle bir tanım yoktur.
Peki hafif, orta , yoğun alkol alımı ile anlatılmak istenilen nedir?
Hafif alkol alımı: <1 standart içki/gün
Orta alkol alımı: <2 standart içki/gün
Yoğun alkol alımı : >7 standart içki/hafta veya her seferinde 3 standart içki içilmesidir.
Alkol kullanmayan kadınlarla karşılaştırıldığında hafif yada yoğun alkol kullanan kadınlarda meme kanseri riski anlamlı ölçüde daha fazladır. Günde 1 içki tüketen kadınlarda meme kanseri riski, hiç içki içmeyen kadınlara nazaran %10-12 oranında artar. 110 epidemiyolojik çalışmanın 2013 metaanalizi hafif alkol alımı ile meme kanseri gelişimi arasında da küçük ama anlamlı bir ilişki gösterdi . Günlük alınan alkol miktarında her 10 gram artışla (standart %70’lık içki) meme kanseri riski %9 artmaktadır. Hiç alkol almayanlarla kıyaslandığında , yoğun alkol tüketen kadınlarda meme kanseri görülme riskinin %40 artış gösterdiği bildirilmiştir.
Neden Alkol Meme Kanseri riskini arttırır ?
Biyolojik bir takım mekanizmalarlarla alkol alımı ile meme kanseri arasındaki ilişki açıklanabilir.
-Alkol metoboliti asetaldehitin doğrudan meme epitel hücrelerini tahrip etmesi olası mekanizmalardan biridir
-Alkolün kandaki östrojen ve androjen vb hormonlarıda yükseltmesi bir diğer mekanizmadır.
Alkol tüketiminin östradiol serum düzeylerini yükselttiği bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda alkol kullanımının hormon pozitif (ER+/PR+) meme kanseri artışı ile ilişkili olduğu bildirilmiştir.
Alkol ve Hormon replasman tedavisi birlikteliği meme kanseri riskini nasıl etkikler?
Alkol içen ve postmenopozal hormon replasman tedavisi kullanan kadınlarda meme kanseri gelişme riski bunların her ikisinide kullanmayan kadınlarla karşılaştırıldığında 1.3 kat fazla bulunmuş. Alkol ve HRT kullanımı 5 yılın üzerine çıktığında riskin 2 kata çıktığı görülmüş.
Ya birde Folik asit eksikliği varsa ?
Alkol kullanmayanlarla karşılaştırıldığında; Günde 1 veya az alkol alan ve beraberinde folik asit eksikliği olan kadınlarda meme kanseri riski % 32 artarken, günde 300 mcg folik asit kullanan kadınlarda meme kanseri riskinin %5 arttığı görülmüş.
Folik asitin etkisi nasıl olur?
Folik asit DNA metilasyonunda önemli rol oynar ve östrojen resptörleri genindeki bu aberent metilasyon östrojen restörü gen ekspresyonu kaybıyla alakalı olabilir. Folik asit eksikliği hormon negatif meme kanseri artışıyla ilişkilidir.Yüksek folik asit alımı ER (-) meme kanseri riskini azaltabilir.
Sonuç olarak ; İçilen alkolün türünden çok miktarı önemlidir ve Alkol kullanım miktarı ile meme kanseri gelişim riski açısından doğrusal bir doz yanıt ilişkisi vardır. Birde beraberinde hormon replasman tedavisi varsa ve/veya folik asit eksikliği varsa durum daha da dramatikleşir. Alkol tüketimini azaltan ya da kesen kadınlarda , meme kanseri riskinin de azalmış olacağı görülmektedir.Alkolsüz günler dileği ile…
Sağlıcakla kalın.
Yrd Doç Dr Özlem Uysal Sönmez
İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Uzmanı
mavi lotus 